Hardvochtige effecten door wet- en regelgeving

Binnen de sociale zekerheid kan (de uitvoering van) wet- en regelgeving ervoor zorgen dat burgers ernstig in de knel komen. Hier is de toeslagenaffaire een voorbeeld van, maar ook binnen de Participatiewet, UWV-wetten, de Banenafspraak en de uitbetaling van het PGB kunnen problemen voorkomen. Welk effect heeft dat op het leven van burgers? En wat kunnen we doen om deze effecten in de toekomst te voorkomen?

In gesprek met burgers

In problemen door de overheid

We verdiepten ons in de leefwereld van 25 burgers die in de problemen kwamen door wet- en regelgeving binnen de sociale zekerheid. Dit leidde uiteindelijk tot vier ervaringsverhalen die je meenemen in wat het met burgers doet wanneer er hardvochtige effecten ontstaan. Knelpunten in wet- en regelgeving leidden in deze gevallen niet alleen tot financiële onzekerheid, maar ook tot negatieve effecten op werk, woonsituatie, persoonlijke relaties en de (geestelijke) gezondheid. Download het rapport om de verhalen van Yvon, Ellen, echtpaar Hoekstra en Dané te ervaren.

Ik vraag mij de hele dag af als ik iets doe: hoe ga ik dit uitleggen aan het UWV? Dat is om wanhopig van te worden.
In gesprek met stakeholders

Van knelpunt naar oplossingsrichting

Samen met het consortium doken we in de wet- en regelgeving om te ontdekken waar de knelpunten precies zitten. In gesprek met uitvoeringsorganisaties, belangenvertegenwoordigers en kennisinstellingen, zochten we naar handelingsperspectieven om hardvochtige effecten te voorkomen of te verkleinen. Dit leidde tot concrete oplossingsrichtingen en suggesties voor wetgeving, beleid en uitvoering.

Het Nederlandse systeem van uitkeringen is te ingewikkeld. Een fout is zo gemaakt, ook zonder dat je je daarvan bewust bent.
Impact van het onderzoek

Naar de tweede kamer

Naar aanleiding van een motie van Pieter Omtzigt gaf het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid opdracht voor dit onderzoek. Muzus voerde dit uit samen met Panteia, Vrije Universiteit Amsterdam en Hogeschool Utrecht. Dit resulteerde in een definitie van hardvochtigheid, een analysekader en een onderzoeksrapport. Het onderzoeksrapport met de verhalen, knelpunten en oplossingsrichtingen is juli 2022 overhandigd aan de Tweede Kamer. Trouw schreef een artikel over het onderzoek.

Meer weten?

Mail Sanne!